Buraki w warzywniku – wymagające, ale wdzięczne
Buraki ćwikłowe (zwyczajne korzeniowe) nie należą do najbardziej kapryśnych warzyw, ale bez podłoża bogatego w składniki odżywcze daleko nie zajdą. Potrzebują dobrze przygotowanej gleby, wilgoci i właśnie nawiezienia, by wytworzyć jędrne, słodkie korzenie. Jeśli zabraknie im azotu – będą karłowate. Bez potasu – łykowate. A bez fosforu – blade i mało soczyste.
Dobra wiadomość? Wszystko to można zapewnić im bez sięgania po sztuczne nawozy. Buraki świetnie rosną na naturalnych rozwiązaniach – kompoście, oborniku czy fermentowanych wyciągach roślinnych (gnojówkach). Warto tylko wiedzieć, kiedy po nie sięgnąć i jak je stosować, by nie przesadzić.
🟢 Zobacz trendy ogrodowe sezonu 2025: aranżacje, kompozycje, inspiracje
Czym nawozić buraki? Najlepsze naturalne sposoby
1. Kompost – podstawa zdrowej gleby
Kompost to prawdziwe złoto ogrodu. Wzbogaca glebę w próchnicę, poprawia jej strukturę i zawiera wszystkie podstawowe makroelementy. Najlepiej wymieszać go z glebą jesienią lub wczesną wiosną – buraki bardzo docenią taką „bazę”. Jeśli nie zdążyliśmy wcześniej, można rozłożyć cienką warstwę kompostu między rzędami także latem.
2. Obornik – ale tylko przekompostowany
Buraki nawozi się wyłącznie obornikiem dobrze przefermentowanym, najlepiej jesienią, na stanowisko, gdzie będą rosły w kolejnym roku.
3. Gnojówka z pokrzywy – zielona bomba azotowa
Gnojówka z pokrzywy działa błyskawicznie. Dostarcza dużych dawek azotu, który buraki potrzebują głównie na początku wzrostu, by wykształcić silne liście. Najlepiej stosować ją w rozcieńczeniu 1:10, podlewając co 10–14 dni do końca czerwca. Potem lepiej postawić na nawozy potasowo-fosforowe.
4. Gnojówka z żywokostu – potas w płynie
Gdy korzenie zaczynają się formować, buraki potrzebują więcej potasu i fosforu, a mniej azotu. Wtedy świetnie sprawdza się fermentowany wyciąg z żywokostu – naturalny „dopalacz” smaku i jędrności. Rozcieńczony w proporcji 1:10 podaje się od lipca do końca sierpnia.
5. Popiół drzewny – niedoceniana klasyka
Popiół z drewna liściastego to bogactwo potasu, wapnia i mikroelementów. Można nim posypywać międzyrzędzia lub lekko mieszać z ziemią. Ale uwaga – działa odkwaszająco, więc nie stosujemy go zbyt często, zwłaszcza jeśli gleba jest już zasadowa.
A nawozy specjalistyczne, mineralne do buraków?
Choć buraki świetnie rosną na nawozach naturalnych, nawożenie mineralne również może być skutecznym wsparciem, zwłaszcza gdy gleba jest uboga w składniki pokarmowe. Warto wybierać nawozy wieloskładnikowe z przewagą potasu i fosforu, szczególnie w fazie tworzenia korzeni. Azot należy stosować ostrożnie – tylko w początkowej fazie wzrostu – ponieważ jego nadmiar sprzyja rozwojowi liści kosztem korzeni. Najlepiej nawozić po deszczu lub na wilgotną glebę, unikając bezpośredniego kontaktu granulatu z roślinami.
Kiedy nawozić buraki? Najważniejsze terminy
- Przed siewem – kompost lub przekompostowany obornik, by przygotować żyzną bazę.
- W fazie 2-4 liści – azot (np. pokrzywa), by wspomóc rozwój naci.
- Od fazy zawiązywania korzeni – potas i fosfor (żywokost, popiół), dla słodyczy i soczystości.
Czego unikać podczas nawożenia?
Zbyt częste lub zbyt obfite nawożenie – nawet naturalnymi środkami – może zaszkodzić. Przenawożone buraki są łykowate, mniej słodkie i słabo się przechowują. Nie używaj też świeżego obornika ani popiołu z drewna lakierowanego lub impregnowanego – mogą zawierać toksyczne związki.
Dobry plan to podstawa
Chcesz mieć piękne buraki? Zadbaj o płodozmian, glebę i rozsądne nawożenie. Naturalne nawozy są skuteczne, ale tylko wtedy, gdy używasz ich świadomie. Obserwuj swoje rośliny – one powiedzą ci najwięcej. Gdy liście są soczyście zielone, a korzenie rosną jak na drożdżach – jesteś na dobrej drodze.
Zdjęcie tytułowe: Valerii Honcharuk / AdobeStock