Malowanie jajek to jedna z najprzyjemniejszych rzeczy, którymi musimy się zająć, przygotowując święta wielkanocne. Niemal wszystkie dzieci (i nie tylko) wyczekują na moment, gdy będą mogły stworzyć niepowtarzalne pisanki. Jednak oprócz malowania jest jeszcze inny, tradycyjny sposób na to, by uzyskać ładne, kolorowe jajka – jest to barwienie!
Metoda ta jest znana i stosowana od pokoleń, ponieważ wykorzystuje naturalne składniki, które możemy znaleźć w naszej kuchni i daje ogrom satysfakcji. Koniecznie dowiedz się, na czym dokładnie polega barwienie jajek!
🟢 Zobacz trendy ogrodowe sezonu 2025: aranżacje, kompozycje, inspiracje
W jaki sposób można zabarwić skorupki jajek?
Proces barwienia jest prosty – polega na pochłanianiu przez skorupki jajek barwników rozpuszczonych w wodzie. Pierwszym etapem, który musimy wykonać, jest uzyskanie roztworu wodnego z barwnikiem – mówiąc prościej, ugotowanie odpowiednich warzyw, liści czy przypraw. Następnie, aby sprawnie i efektownie zabarwić nasze jajka, możemy skorzystać z dwóch metod: barwienia na ciepło i na zimno.
Barwienie na ciepło
Jajka gotujemy w wodzie z barwnikiem. Przyjmuje się, że takie barwienie daje najmocniejszy kolor skorupek. Dodatkowo po ugotowaniu zostawmy jajka w garnuszku z surowcem, np. na noc. Moc koloru powinna być intensywniejsza.
Barwienie na zimno
Jajka najpierw gotujemy na twardo, a później wkładamy je do gorącej (ale nie gotującej się) zabarwionej wybranym barwnikiem wody. Nie ma znaczenia czy jajka są ciepłe czy zimne.
Co zrobić, by skorupki się lepiej wybarwiły?
Intensywność koloru barwionych jajek zależy od:
- czasu, na jaki jajko zostało zanurzone w zabarwionej wodzie – im dłużej w niej przebywa, tym ma mocniejszy kolor;
- intensywności roztworu barwnika – im ciemniejszy i bardziej intensywny jest roztwór, o tyle mocniej zabarwi on jajko;
- odcieniu skorupki jajka – jasne jajko będzie miało mocniejszy kolor.
Jak uzyskać barwione jajka? 10 kolorów z naturalnych składników
BIEL = woda z octem
Okazuje się, że często potrzebujemy zupełnie białych jajek. Aby je uzyskać, wkładamy je po prostu do wody z octem. Trzeba pamiętać, że proces bielenia skorupek jest szybki i jajka jemu poddawane warto dobrze "pilnować" często sprawdzając ich stan. Aby skorupki nabrały jaśniejszych odcieni wystarczy bardzo niewiele octu – 1 łyżeczka na litr wody. Nie musimy jej gotować.
ŻÓŁTY = kurkuma
Oprócz kurkumy (i curry) kolor żółty można wydobyć gotując też liście brzozy, olchy, drewno morwy, rumianek, suche łupinki cebuli, a nawet igły modrzewiowe. Używamy 3 łyżeczki kurkumy lub curry na 1 litr wody. By kolor był łady warto dodać więcej octu – około 2 łyżki.
POMARAŃCZOWY = marchew i dynia
Zarówno marchew jak i dynia dość delikatnie "farbują" wodę tak jak i później skorupki jajek. Zastosowanie octu też niespecjalnie intensyfikuję tę barwę. Aby uzyskać prawdziwie pomarańczowe jajka zabarwmy je najpierw na żółto, a później użyjmy produktów dających barwę czerwoną.
CZERWONY = łupiny czerwonej cebuli
Kolor ten (choć zwykle mniej intensywny) można też uzyskać przez gotowanie innych rzeczy, np: owoców bzu czarnego, buraków i kwiatów hibiskusa z kilkoma kroplami cytryny. Czerwony nie jest łatwo przyjmowany przez skorupki jajek, dlatego dobrze dodać kilka kropel octu.
BRĄZOWY = cebula
Najbardziej znany i rozpowszechniony kolor barwienia jajek. Można go też uzyskać gotując: herbatę, kawę, czy świeże łupiny orzecha włoskiego. Zwykle nie ma potrzeby dodawania octu.
ZIELONY = szpinak
Można użyć też pietruszki lub pokrzywy. Zwykle barwnik zielony nie jest mocny i nawet z octem będzie bardzo delikatnie barwił skorupki, dlatego najlepiej użyć jak najjaśniejszych jajek.
NIEBIESKI = czerwona kapusta
Kapustę, aby uzyskać odpowiedni kolor, gotujemy ok. 30 minut. Wywar odcedzamy i dodajemy 3 łyżki octu (można też 1 łyżkę soli). Następnie wkładamy do niego jajka i odstawiamy.
FIOLETOWY = owoce tarniny i czarnego bzu
Ten kolor ciężko uzyskać w intensywnym odcieniu, dlatego czasem sprawdza się łączenie dwóch metod – najpierw uzyskać kolor czerwonawy, a później zastosować czerwoną kapustę (barwiącą na niebiesko).
RÓŻOWY = buraki
Buraki gotujemy. Dodajemy kilka łyżek octu spirytusowego i soli.
CZARNY = kora dębu, olchy
Można łączyć wszystkie ciemne barwniki: świeże łupiny orzecha włoskiego, kapustę czerwoną, kawę. Gotujemy długo (od 30 min w górę) i długo trzymamy w takim roztworze jajka. Powinniśmy dodać ok. 2 łyżki octu.
Jak uzyskać nietypowe wzory i efekty? Naturalne barwienie z pomysłem
Naturalne barwienie jajek to nie tylko kolor – to także okazja do eksperymentowania z fakturą, wzorami i stylizacją pisanek. Wystarczy kilka prostych rzeczy, by zwykłe jajko zamienić w małe dzieło sztuki. Przed barwieniem możesz owinąć jajko w liść pietruszki lub paproci i zawinąć w kawałek rajstopy – powstanie delikatny, roślinny wzór. Możesz też użyć wosku (np. świeczki), by narysować wzory na skorupce – tam, gdzie będzie wosk, kolor nie złapie. Efekt marmuru uzyskasz, wkładając jajko do barwnika na krótko, a potem delikatnie turlając w innej barwie.
Te małe triki sprawiają, że każda pisanka jest unikalna i pełna uroku.
Zdjęcia tytułowe: arinahabich / AdobeStock; Wokandapix / Pixabay; NelliSyr / Depositphotos