Smagliczka skalna (Aurinia saxatilis) to niewielka bylina należąca do rodziny kapustowatych (krzyżowych) (Brassicaceae). Naturalnie występuje na terenach górzystych w Europie, w tym także w Polsce, ale jest też powszechnie uprawiana w ogrodach jako roślina ozdobna.
Jak wygląda smagliczka skalna? Czym się wyróżnia?
Smagliczka skalna może dorastać do ok. 10-30 cm wys, jednak bardziej rozrasta się na szerokość niż na wysokość. Ponad ziemią tworzy zebrane w gęsta różyczkę wąskie, wydłużone, łopatkowe, dość duże, szarozielone, grubo ząbkowane na brzegach liście, a następnie rozwija wiotki, ulistniony głównie w dolnych partiach, częściowo wzniesiony, a częściowo pokładający się pęd kwiatostanowy. Liście na pędzie są węższe i mniejsze niż liście rozetkowe. Cała roślina jest gęsto omszona i pokryta gwiazdkowatym kutnerem.
Smagliczka skalna kwitnie bardzo obficie wczesną wiosną (IV-V), rozwijając drobne, jaskrawożółte, promieniste, czteropłatkowe kwiaty, zebrane na szczytach pędów w gęste, wiechowate kwiatostany. Po przekwitnieniu kwiaty przekształcają się w owocostany (łuszczynki), zawierające oskrzydlone nasiona.
▶ Ogrodnicza lista zakupów: 12 produktów "must have" na kwiecień – co warto kupić na start sezonu 2025?
Roślina tworzy wiązkowy system korzeniowy, złożony z licznych, cienkich, ale mocnych korzeni, utrzymujących ją w niegościnnym, skalistym podłożu.
Jakie wymagania ma smagliczka i jak ją uprawiać?
Smagliczka skalna to typowa roślina skalniakowa, preferująca bardzo słoneczne stanowiska i dobrze zdrenowane, suche, skaliste lub żwirowe podłoża z dodatkiem wapnia (odczyn obojętny lub zasadowy). Nie toleruje gleb kwaśnych, ciężkich i mokrych. Nie znosi zalewania, szczególnie w okresie zimowym. W odpowiednich warunkach jest w pełni mrozoodporna i nie wymaga zimowego okrycia (znosi mróz do -31/-34°C).
Smagliczka skalna jako gatunek może być rozmnażana za pomocą nasion (daje samosiew), jednak odmiany poleca się rozmnażać za pomocą sadzonek pędowych z piętką.
Pielęgnacja rośliny – jak podlewać, nawozić, ciąć?
Smagliczka skalna właściwie nie wymaga większych zabiegów pielęgnacyjnych, gdyż nie oczekuje podlewania (doskonale znosi suszę) i nawożenie (preferuje ubogi gleby). Jeśli jednak ma ładnie się prezentować i tworzyć gęste, zwarte kępy, należy zawsze pamiętać o ścinaniu jej przekwitniętych kwiatostanów.
Choroby i szkodniki – co może atakować roślinę?
Smagliczka skalna jest odporna na choroby i szkodniki, czasami jednak mogą atakować ją wciornastki. Rośliny uprawiane na zbyt wilgotnych stanowiskach, mogą też zagniwać i zamierać.
Jakie zastosowanie ma smagliczka w ogrodzie?
Smagliczka skalna należy do tzw. skalniakowej piątki, czyli podstawowych roślin skalniakowych, dlatego doskonale nadaje się do uprawy na sklaniakach, w alpinariach, na murkach oraz w ogródkach żwirowych.
Świetnie radzi sobie w szczelinach skalnych na pionowych murach, w zakamarkach grodowych schodów i między kamieniami. Dobrze komponuje się z pozostałymi roślinami skalniakowymi jak np. ubiorek wiecznie zielony, floks szydlasty, gęsiówka kaukaska, żagwin ogrodowy, rojniki i rozchodniki, ale też na rabatach z innymi kwiatami wiosennymi np. szafirkami, cebulicami, niezapominajkami, orlikami, zawciągami czy goździkami.
Popularne odmiany smagliczki do ogrodu
- 'Summit' – kwitnienie bardzo obfite, kwiaty dość duże, żółte, pokrój zwarty, liście srebrzysto zielone, wys ok. 20-30 cm
- 'Mountain Gold' – kwiaty intensywnie żółte, wys ok. 10-20 cm
Zdjęcia: Aggi Schmid, tmass, emilio100 / AdobeStock; Selso / CC BY-SA 3.0 / Wikimedia Commons