Spis treści
Tego o szafirkach nie wiesz
Barwa kwiatów i ich polska nazwa kojarzy się jednak ze szlachetnym kamieniem – szafirem.
W zachodniej Europie ich nazwa nie ma nic wspólnego z ich kolorem, a z kształtem. Pojedyncze kwiaty szafirków przypominają malutkie dzwoneczki, zebrane są w gęste grona na bezlistnych łodyżkach – stąd angielska nazwa Grape Hyacinth oraz niemiecka Traubenhyazinthen, dosłownie hiacynt gronowy, bo z hiacyntem jest blisko spokrewniony – obie rośliny należą do rodziny szparagowatych (łac. Asparagaceae).
Ciekawostką jest fakt, iż szczytowe kwiatki szafirka (tzw. kwiaty płone) nie są zdolne do wytwarzania nasion, tylko dolne są płodne.
|
W maleńkiej cebulce szafirka zaklęta jest obietnica pięknego kwitnienia. To jednak nie magia! Natura wszystko pięknie zaplanowała! Wystarczy zakopać cebulkę w ziemi jesienią, zaczekać kilka miesięcy i wiosną cieszyć się jej romantycznym urokiem. Te wyjątkowo rośliny cebulowe występują zwykle w kolorze fioletowym lub niebieskim, ale są także odmiany białe, a nawet różowe! |
▶ Ogrodnicza lista zakupów: 12 produktów "must have" na kwiecień – co warto kupić na start sezonu 2025?
Najpopularniejsze gatunki szafirków
Rodzaj szafirek obejmuje około 50 gatunków, pochodzących najczęściej z krajów śródziemnomorskich oraz z obszaru Azji Mniejszej. Różnią się między sobą głównie wysokością i kolorem kwiatów. Najczęściej uprawianymi gatunkami są: szafirek armeński (Muscari armeniacum), szafirek groniasty (M. neglectum), szafirek drobnokwiatowy (M. botryoides), a także miękkolistny, wąskokwiatowy i lazurowy.
Wspomniany szafirek miękkolistny (M. comusum, a właściwie Leopoldia comosa) oprócz swojego ozdobnego zastosowania jest także wykorzystywany w kuchni – choć trudno w to uwierzyć, robi się z niego pikle zwane Lampascioni. We Włoszech dziko rosnące cebule wykopywane są od lata do wczesnej wiosny. Po obgotowaniu zalewane są octem i oliwą z oliwek z domieszką aromatycznych ziół.
|
Niektóre gatunki i odmiany szafirków przybierają najróżniejsze odcienie błękitu, granatu oraz fioletu. Bywają także kwiaty w dwóch odcieniach błękitu, a nawet białe, różowe oraz żółto-brązowe. |
Szafirki w domu
Ogrodowe szafirki kwitną wczesną wiosną, kiedy drzewa i krzewy pozbawione są jeszcze liści. Jeśli nie ma mrozu kwiaty rozwijają się już w marcu. Jednak szafirki to nie tylko kwiaty ogrodowe, można z powodzeniem uprawiać je także w doniczkach – i to kilka tygodni przed rozpoczęciem wiosny. Sprzedawane są w kwiaciarniach i supermarketach już od początku lutego.
|
Wystarczy kilkanaście małych szafirków, aby stworzyć miniaturowy wiosenny ogródek w doniczce, misie, wiklinowym koszyczku, a nawet w starej filiżance. Osoby lubiące nowoczesne ozdoby mogą posadzić cebulki w szklanych wazonach lub kryształowych kieliszkach. |
|
Pamiętaj, że białe naczynia w naturalny sposób podkreślą urok niebieskich szafirków, za to białe kwiaty najpiękniej będą się prezentować w ciemniejszych doniczkach. Można jednak puścić wodze fantazji i stworzyć szafirkowe ozdoby według naszych indywidualnych upodobań. |
|
Przed Świętami Wielkiej Nocy cebulki można posadzić w skorupkach jajek – takie ozdoby wprowadzą nas w doskonały świąteczny nastrój. Podczas przesadzania uważajmy na ich wrażliwe korzenie - nie można ich połamać! |
KROK PO KROKU
Kwitnienie na życzenie, czyli samodzielne pędzenie cebulek
Aby szafirki zakwitły o dowolnej porze roku, ogrodnicy poddają cebule specjalnemu zabiegowi – pędzeniu. Jest to to małe oszukiwanie natury polegające na chłodzeniu cebul przez określony czas, a następnie przyspieszonej uprawie. Możemy zabieg ten przeprowadzić w domu i nie potrzeba nam specjalnej przechowalni i szklarni – wystarczy tylko parapet, lodówka (tak lodówka) i zdrowe cebule kupione we wrześniu w centrum ogrodniczym.
- Cebulki szafirków wkładamy do lodówki i zostawiamy je na 10-15 tygodni. To wystarczy aby dostały odpowiednią porcję chłodu (taka kontrolowana zima) i zainicjować kwitnienie.
- Po tym czasie cebulki sadzimy w doniczkach, tak aby pozostawić odkrytą ich górną część w 1/3. W chwili wyjęcia ich z lodówki i wyeksponowania na światło, oszukane cebule sądzą, że nadeszła wiosna i zaczną intensywnie rosnąć.
- Wystarczy im jedynie odrobina wody i temperatura nie przekraczająca 15 stopni. Po kilku tygodniach spomiędzy cienkich liści wyłonią się pierwsze kwiaty.
|
Warto spróbować przeprowadzić pędzenie szafirków w domu, gdyż nie ma nic przyjemniejszego jak obserwowanie jak cebula budzi się do życia po kilkumiesięcznym odpoczynku. |
|
Wczesną wiosną w każdym sklepie ogrodniczym kupisz doniczki z kwitnącymi szafirkami. Wystarczą 2 lub 3 posadzone w większym pojemniku, by stworzyć piękny wiosenny ogródek. Po przekwitnięciu nie musisz ich wyrzucać! Zamiast twego posadź je w ogrodzie, łatwo się przyjmą, przezimują w gruncie i zakwitną kolejnej wiosny! |
Co zrobić z szafirkami po kwitnieniu?
Ogrodowe szafirki przekwitają na przełomie maja i czerwca, doniczkowe znacznie wcześniej – jednak nie musimy ich wyrzucać. Mogą w kolejnym sezonie być ozdobą ogrodu. Wystarczy tylko odpowiednio o nie zadbać, a nie jest to trudne, gdyż szafirki są łatwe w uprawie.
Przekwitłe kwiaty obcinamy, a rośliny wynosimy do chłodnego pomieszczenia. Podlewamy je oszczędnie do czasu, aż ich liście zaczną żółknąć. Gdy zaschną, cebule wyjmujemy z ziemi i wkładamy do skrzynek i zasypujemy torfem. Najlepiej przechować je w suchej piwnicy aż do jesieni. We wrześniu cebule sadzimy w ogrodzie (na głębokości 6-8cm), najlepiej w dużych grupach po około 20-25 cebulek – wtedy wyglądają najefektowniej.
|
Posadź cebulki szafirków jesienią na głębokości ok. 6 cm. Doskonale zimują i szybko się rozmnażają przez cebulki przybyszowe. Po kilku latach podwoją swoją liczbę. Jeśli będziesz cierpliwy, po 10 latach będziesz mieć prawdziwy wiosenny, szafirowy dywan. |
Raz posadzone i pozostawione w gruncie, nie wymagają pielęgnacji, a co najważniejsze nie muszą też być wyjmowane z ziemi na okres letni (tak jak tulipany). Szybko się rozmnażają dzięki licznie wyrastającym cebulkom przybyszowym. Wystarczy posadzić kilka cebul, a po dwóch, trzech latach rozrosną się, tworząc cudowne szafirowe dywany będące efektowną zapowiedzią wiosny.
Najlepiej rosną na stanowisku słonecznym lub półcienistym, na glebie żyznej i próchniczej. Nie wyrzucaj doniczkowych szafirków po przekwitnięciu! - ich cebule (po wysuszeniu i przechowaniu) można posadzić w ogrodzie już we wrześniu. Sadzimy na jesieni, aby cieszyć się ich pięknem na wiosnę.
Tekst: Redakcja ZielonyOgródek.pl, zdjęcia tytułowe: iBulb
Pelargonie 
Prezenty 
Insekty domowe 
Rośliny doniczkowe 
Domowe nalewki 
Owoce 
Warzywa 
Zioła 
Kaktusy i sukulenty 
