Choroby i szkodniki piwonii | Jak wyglądają? Jak zapobiegać i zwalczać?

Choroby i szkodniki piwonii

Piwonie, choć uznawane za rośliny o stosunkowo prostej pielęgnacji, mogą niekiedy zaskoczyć ogrodników problemami zdrowotnymi. Jak rozpoznać pierwsze symptomy chorób grzybowych, takich jak szara pleśń, plamistość liści czy rdza, i skutecznie im przeciwdziałać? Odkryj praktyczne metody ochrony tych popularnych kwiatów przed najczęściej występującymi infekcjami i inwazjami szkodników, w tym uciążliwych mszyc i żarłocznych kruszczyc złotawych, by cieszyć się ich bujnym kwitnieniem.

Posłuchaj
00:00
8

Jakie choroby piwonii występują najczęściej? 

Choroby grzybowe u piwonii nie występują nagminnie, jednakże mogą pojawić się w warunkach sprzyjających dla patogenów, np. w wilgotnych latach, przy zaniedbaniu roślin czy uszkodzeniu przez szkodniki.

Szara pleśń – ten nalot pojawia się wraz z wilgocią i szybko osłabia roślinę

Jedną z najważniejszych chorób jest wszędobylska szara pleśń. Może atakować podstawę pędów, która staje się wodnista, następnie pojawia się na niej jasnoszary, obfity nalot (zarodniki). Czasem zgnilizna występuje na jednej stronie pędu, niekiedy na całym obwodzie. Porażone młode pędy łamią się i przewracają, niekiedy czernieją. Infekcja w fazie kwitnienia objawia się gniciem, brązowieniem, czernieniem i zasychaniem pąków. Zgnilizna może rozszerzać się na szypułkę kwiatową i "wcinać" w głąb łodygi. Porażeniu ulegają płatki kwiatowe. Są najbardziej widoczne u odmian o kwiatach białych (jasnobrązowe zabarwienie). Na liściach występują rozległe gnilne plamy (różne odcienie brązowego).

▶ Profilaktyka i zwalczanie: piwoniom należy wybierać stanowiska słoneczne i przewiewne. Pędy z objawami choroby powinno się usuwać. Porażone pąki i liście należy ścinać. W okresie wzrostu pąków zaleca się stosować oprysk przeciw chorobo grzybowym, np. Switch 62,5 WG, Amistar 250 SC

Ogrodnicza lista zakupów: 12 produktów "must have" na kwiecień – co warto kupić na start sezonu 2025?

(Źródło: Marta Potoczek - Leniwa niedziela / YouTube)

Plamistość liści piwonii – przebarwienia, których nie wolno lekceważyć

Plamistość liści objawia się początkowo drobnymi, fioletowo-brązowymi plamami występującymi na blaszkach liściowych. Głównie pojawiają się na brzegach. Z upływem czasu porażone miejsca brunatnieją, zasychają, a tkanka wykrusza się. Drobniejsze plamy niekiedy występują także na pędach. Choroba osłabia wzrost roślin, zwiększa podatność na inne niekorzystne czynniki, a oprócz tego obniża walory dekoracyjne

▶ Profilaktyka i zwalczanie: mocniej porażone liście zaleca się usuwać. Rośliny zaleca się potraktować uniwersalnym fungicydem

Rdza piwonii – nie zawsze "ruda", ale zawsze groźna

Rdza piwonii rozwija się na dwóch żywicielach: piwonii i sośnie zwyczajnej. Pierwsze objawy choroby na piwoniach są zazwyczaj widoczne od drugiej połowy lipca. Na górnej stronie liści występują purpurowe plamy. Z upływem czasu na spodniej stronie występują charakterystyczne, rdzawe "wzniesienia", w których znajdują się zarodniki grzyba.

 Profilaktyka i zwalczanie: silnie porażone liście należy usuwać i palić. Rośliny należy opryskać preparatem grzybobójczym.

Opryski piwonii w ogrodzie wiosną
Fot. Valerii Honcharuk / AdobeStock
Wiosenne opryski piwonii z preparatów ekologicznych, to bardzo dobrze działająca praktyka, jeśli chcemy ochronić nasze rośliny przed chorobami i szkodnikami.

Szkodniki piwonii – na które gatunki należy uważać? 

Mszyce – małe, uciążliwe roślinne "pijawki"

Najczęstszym szkodnikiem żerującym na różnych ogrodowych roślinach, w tym piwoniach, są różne gatunki mszyc. To drobne owady, o różnym zabarwieniu ciała (np. zielonkawym lub czarnym), występujące w dużych koloniach. Rozmnażają się szybko, w ciągu roku występuje kilka pokoleń. Cechą charakterystyczną jest pozostawianie w czasie żerowania lepkiej substancji. To spadź (niestrawione związki cukru). Powodują powstawanie plam na liściach. Liście ulegają deformacji, "wybrzuszają się", występują na nich czerwonawe przebarwienia. Uszkodzenie pąków kwiatowych objawia się zamieraniem kwiatów lub niepełnym rozwinięciem.

▶ Profilaktyka i zwalczanie: piwonii nie można nadmiernie dokarmiać azotem. Na mszyce stosuje się preparaty owadobójcze, np. Karate Zeon i Mospilan. Warto wiedzieć: nalotom mszyc towarzyszy duża aktywność mrówek, które masowo występują na piwoniach. Mrówki żywią się spadzią. Nie likwidują mszyc, wręcz przeciwnie – mogą ich bronić przed drapieżnikami, np. biedronkami czy złotookami.

Kruszczyca złotawka – ładny chrząszcz o niszczycielskim apetycie

Kruszczyca złotawka to duży chrząszcz o długości 15-20 mm. Wyróżnia się, gdyż ma złocisto-zielonkawe, błyszczące ciało. Larwy to pędraki (do 35 mm długości), które żywią się rozkładającą materią organiczną, ale mogą również uszkadzać korzenie roślin. Dorosły chrząszcz żeruje na kwiatach wygryzając dziury w płatkach. Zimują chrząszcze w glebie.

▶ Profilaktyka i zwalczanie: najprostszy sposób to ręcznie zbieranie chrząszczy wczesnym porankiem, gdy najintensywniej żerują na kwiatach. Przy licznej populacji zaleca się zastosować insektycyd, np. Karate Zeon.

Zdjęcie tytułowe: Ivanna, Olga, 7monarda / AdobeStock

FAQ Pytania i odpowiedzi
  • Jakie choroby najczęściej dotykają piwonie?

    Najczęściej spotykanym problemem jest szara pleśń, która pojawia się w wilgotne lata lub przy zaniedbanej pielęgnacji. Oprócz niej występuje plamistość liści oraz rdza piwonii – każda z tych chorób może osłabić roślinę i znacząco obniżyć jej dekoracyjność.
  • Czym objawia się szara pleśń i jak z nią walczyć?

    Szara pleśń atakuje pędy i pąki, powodując ich gnicie i czernienie. Roślina wygląda na osłabioną, a młode pędy łamią się i przewracają. Najlepiej zapobiegać, zapewniając piwoniom przewiewne, słoneczne miejsce. Porażone fragmenty należy usuwać, a rośliny opryskiwać środkami grzybobójczymi.
  • Jak rozpoznać plamistość liści piwonii?

    Choroba zaczyna się od drobnych, fioletowobrązowych plam, najczęściej na brzegach liści. Z czasem brunatnieją i wykruszają się, osłabiając całą roślinę. Zaleca się usuwanie chorych liści i stosowanie uniwersalnych fungicydów.
  • Jakie szkodniki najczęściej atakują piwonie?

    Najczęściej spotykane są mszyce – drobne, zielone lub czarne owady, które wysysają soki z rośliny i zostawiają lepką spadź. Powodują deformacje liści i zahamowanie wzrostu kwiatów. Towarzyszą im często mrówki, które „opiekują się” koloniami mszyc. Ochrona polega na umiarkowanym nawożeniu i zastosowaniu preparatów owadobójczych.
  • Czym jest kruszczyca złotawka i jak jej przeciwdziałać?

    To duży, błyszczący chrząszcz, który wygryza dziury w kwiatach. Najłatwiej go usunąć ręcznie, zbierając owady rano. Przy większej liczbie warto sięgnąć po insektycydy.
  • Czy można chronić piwonie w sposób naturalny?

    Tak, szczególnie wiosenne opryski ekologiczne są skuteczne i bezpieczne. Regularna pielęgnacja i obserwacja roślin to podstawa zdrowych piwonii.
  • Czytaj więcej Czytaj mniej

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś artykuł do końca. Bądź na bieżąco i zapisz się do newslettera i obserwuj nas w Google News.

Redakcja poleca
Miedzian 50 WP, zwalcza choroby owoców – 15 g
Miedzian 50 WP, zwalcza choroby owoców – 15 g
Żółte tablice lepowe likwidujące mszyce, mączliki i inne szkodniki – 5 szt
Żółte tablice lepowe likwidujące mszyce, mączliki i inne szkodniki – 5 szt
Wrotycz Ekstrakt, na pędraki i inne szkodniki – 500 ml
Wrotycz Ekstrakt, na pędraki i inne szkodniki – 500 ml
Biosept Active w sprayu, wyciąg z grejpfruta poprawiający odporność, na choroby – 750 ml
Biosept Active w sprayu, wyciąg z grejpfruta poprawiający odporność, na choroby – 750 ml
Obserwuj
Autor
Michał Mazik Michał Mazik

Piszący ogrodnik, autor artykułów, kalendarzy i poradników ogrodniczych.

Artykuły autora Wszyscy autorzy
Tematy
Więcej na ten temat
Sekret bujnych roślin i zdrowej ziemi? Naturalnie – wystarczy Granuplant
Komentarze

Tagi
Najnowsze treści